Toerist in eigen stad

Expats in Hong Kong gaan rond kerst en oud en nieuw of naar de familie 'thuis', of de familie komt naar Hong Kong. Wij hebben de 'Van Dorsten' over de vloer. En dus worden in een paar dagen alle highlights bezocht. Hong Kong park, Stanley, de tempel met de 10.000 Boedha's (op de foto), en binnenkort zullen de Peak, Monkey Hill enzovoort nog wel volgen. We zijn even toerist in eigen stad.

It's a Hong Kong Christmas III

Een kerst zonder de Notenkraker is geen echte kerst. Dat vinden Engelsen tenminste. Daarom is er in Hong Kong ook veel Notenkraker. Op tv bijvoorbeeld, en ook een van grootste shopping malls is in de sfeer van de Notenkraker aangekleed. En natuurlijk is er het ballet zelf. Daar zijn wij vanmiddag geweest. Het boek over Barbie in de Notenkraker, dat van Marijke per se mee moest, werd onderweg op het pontje van de Star Ferry driftig gelezen. Het ballet was prachtig, veel sneeuw, een reusachtige kerstboom, en natuurlijk de notenkrakers. Alleen de rattenkoning was een beetje eng. Toch hebben we allevier in die warme donkere zaal wel even tegen onze slaap moeten vechten. Wat dat betreft was De Keizer en de nachtegaal, die we eerder al eens gezien hadden, indrukwekkender.Tijdens de voorstelling mag je niet fotograferen (vandaar een gejatte foto van de dans van de sneeuwvlokken). En dat is problematisch voor Hongkongnezen. Zonder foto ben je er niet geweest. In de foyer van het theater staan daarom her en der houten notenkrakers. En gelukkig maar. Daar kun je voor gaan staan, en het onmisbare kiekje schieten. Anders was de hele middag voor niets.

[bron foto: www.hkballet.com]

It's a Hong Kong Christmas II

Een echte kerst is een witte kerst. Alsof Anton Pieck’s invloed zich uitstrekt tot in Hong Kong. Duizenden Hongkongnezen besloten op het allerlaatste moment naar Japan of Zuid-Korea te vliegen, want daar is de laatste dagen ongewoon veel sneeuw gevallen. Sinds de tsunami van vorig jaar is Thailand uit de gratie.De thuisblijvers hoeven niets te kort te komen. De hele stad is in kerstsferen gehuld, bomen, lampjes, sneeuwpoppen, kerstmannen, in Nederland heb ik het zo gek nog nooit gezien, zelfs niet met Sinterklaas. En in Ocean Park is zelfs een sneeuwspeeltuin met echte sneeuw! Toegeven het is van die ijssneeuw, maar het maakt de pret onder Hongkongnezen er niet minder om. Onder kinderen en volwassenen. Heuse sneeuwballen- of beter ijsballengevechten spelen zich af in de speeltuin. Voor veel Hongkongnezen is het waarschijnlijk de eerste sneeuw die ze zien, en eigenlijk is dat ook wel een beetje zo voor Sofie en Marijke. Overigens de dikke winterjassen (en vaak ook een muts, sjaal en handschoenen) die de Hongkongnezen dragen zijn niet speciaal voor de sneeuwspeeltuin, maar omdat het overdag maar een graad of vijftien wordt. Echt koud dus, behalve voor Sofie; zij vindt een shirt met lang mouwen genoeg. Ocean Park heeft verder nog een kerstman die met zijn arreslee door de lucht komt aanvliegen en dan geduldig poseert, een kleine Holiday on Ice Show en een ‘ijshelling’ om naar beneden te glijden. De pret kan niet op.

Weggestemd

Er is een officiële koude waarschuwing uitgegaan. Het kwik zou vanavond wel eens tot tien graden (boven nul!) kunnen dalen. Desondanks houden vanavond zo'n tweeduizend mensen een candle light betoging voor het parlementsgebouw om de roep om een tijdpad naar algemene verkiezingen kracht bij te zetten. Dat parlement stemt namelijk over de hervormingsvoorstellen. Het eerste voorstel voor de verkiezingen van de Chief Executive in 2007 is inmiddels weggestemd. Het voorstel ging de pro-democraten bij lange na niet ver genoeg. Een stemming over de voorgestelde hervorming van de parlementsverkiezingen in 2008 volgt later vanavond. Niemand gelooft nog dat die het wel haalt. "Hoe verder?", dat zal morgen de grote vraag zijn.

Afgeluisterd....

De middenklasse wijk waarin we wonen wordt bevolkt door Filippijnse vrouwen. Ze werken als hulp in de huishouding om hun familie in de Filippijnen te onderhouden. Ze zijn vaak de kostwinners van een eigen gezin. Man en kinderen zien ze hooguit één keer in de twee jaar. Deze helpers verdienen een maandloon van zo’n 4000 HKdollar en kost-en-inwoning. Voor Hongkongse begrippen is het een karig loon. In de Filippijnen zijn er weinig werknemers die dit bedrag kunnen verdienen. De helpers maken voor gezinnen in Hong Kong het huis schoon, doen boodschappen, koken en zorgen voor de kinderen. Vrijwel alle gezinnen in onze wijk hebben één of soms twee helpers in dienst. Als ze geluk hebben, hebben de helpers een eigen kamertje in de krappe flat. Als ze pech hebben, hebben ze niet meer dan het bovenste bed van een stapelbed op de kinderkamer. Als ze het slecht hebben, slapen ze op een matras in de keuken en hebben ze in het geheel geen privé-leven.

Chinese vrouwen staan bekend als slechte werkgeefsters. Ze beschouwen de helpers als minderwaardig en steken dat niet onder stoelen of banken. In gesprekken met helpers heb ik al heel wat vreselijke verhalen gehoord. De verhalen van deze bosses, zoals de helpers hen noemen, zijn moeilijker te achterhalen. Door hun afwezigheid op straat, kom ik nauwelijks in contact met Chinese vrouwen. In een toevallig gesprek, dat vanwege taalproblemen meestal moeizaam verloopt, zijn helpers bovendien geen onderwerp van gesprek. Wel heb ik in de speeltuin een tirade af kunnen luisteren van een Chinese boss. Ze vertelde een Japanse vrouw in redelijk Engels over haar problemen met haar helper:

‘Je kent mijn helper toch? Je weet toch welke problemen ik met haar heb gehad? Echt, deze week was het erger dan ooit. Ze vertelde me notabene dat haar man overleden was. Nou ja! Toen ik haar in huis nam vertelde ze me nog dat ze twee kinderen in de Filippijnen had en GEEN man. Ze heeft dus tegen me gelogen! Onvergeeflijk. Weet je wat ze me vroeg? Ze wilde naar de Filippijnen om haar kinderen te helpen en wat dingen te regelen. Ze vroeg twee weken vrij. Ik denk er niet aan om haar vrijaf te geven. Ze heeft al twee jaar geen vakantie gehad, dus op zich zou ze van me mogen gaan, maar nu laat ik haar zeker niet gaan. Wat denkt ze wel. Eerst zegt ze dat ze geen man heeft en dan is plotseling haar man overleden. Dat kan toch niet! Ze moest huilen. Ik heb haar natuurlijk het huis uitgestuurd. Haar tranen in ons huis zorgen voor tegenspoed voor ons. Ik kan haar niet meer vertrouwen. Ze moet me nu ook voortaan bellen wanneer ze het huis uit gaat. Ze gaat altijd maar boodschappen doen en gaat voor ieder wissewasje naar buiten. Wanneer werkt ze dan? Ze belt me nu voordat ze weg gaat en vertelt me wat ze gaat doen. Ze meldt zich weer als ze thuis is. Zo weet ik tenminste waar ze is en hoeveel tijd ze heeft om haar werk te doen. De tijd die ze in huis is, zegt trouwens helemaal niets over de tijd dat ze werkt. Altijd hangt ze maar aan de telefoon en kletst en kletst en kletst. Ze houdt de lijn bezet. We zijn niet meer te bereiken. Ik heb een keer een hele dag mijn eigen nummer gedraaid, steeds in gesprek. Ik was woedend toen ik thuis kwam. Ze mag nu onze telefoon niet meer gebruiken. Hoe kan ze anders berichten voor ons aannemen? Ik bel af en toe om te controleren of ze zich aan onze afspraken houdt. Eerst zegt ze dat ze geen man heeft en dan vraagt ze vrij, omdat haar man overleden is. Dit vergeef ik haar nooit.’Iedere zondag krijgen de meeste helpers vrijaf. Ze ontmoeten elkaar ’s ochtends vroeg in parken, pleinen en overdekte plekken in het centrum. Ze brengen de dag samen door. Ze delen eten en verhalen met elkaar. Het is een dag waarnaar ze uitzien. De meeste helpers moeten zich houden aan een avondklok. Om 21.00 uur zijn ze weer volledig in dienst van hun bosses.

[bron foto: http://en.wikipedia.org]

Stemmen met de mobiel

De stemming is volgende week, maar een doorbraak is er nog steeds niet. Tsang, de Chief Executive, heeft zijn politieke hervormingsvoorstel niet aangepast. Dat gebeurt pas als zes pro-democraten instemmen, want dan haalt het voorstel het in Legco, het parlement. Tot dusver wijst niets er op dat dat gaat gebeuren.
Het gevecht heeft zich inmiddels verplaatst naar het publieke domein. De pro-Beijing partijen zijn een handtekeningenactie begonnen. Mensen kunnen op straat tekenen, of simpelweg een sms-je sturen. De Liberal Party plaatste paginagrootte advertenties (zie banner). Naar verluidt hebben inmiddels 400.000 Hongkongnezen hun handtekening gezet (of ge-smst) onder een petitie die Tsang’s hervormingsvoorstel ondersteunt. De democraten vragen zich hardop af, waarom deze partijen eigenlijk tegen referenda zijn. Ook Tsang met zijn bijna voltallig kabinet ging de straat op om de actie van de pro-Beijing partijen te ondersteunen. Hij schaart zich hiermee in het kamp van de pro-Beijing partijen. Een politieke actie. Voor ons niet gek, maar in Hong Kong waar bestuurders tot voor kort geacht werden zich niet aan de politiek te commiteren een opvallende stap. En dan zijn er de reclame-spotjes met Canto-popsterren op tv en in het openbaar vervoer gemaakt door de overheid, die het belang van het voorstel moeten onderstrepen.

Tsang en de zijnen hebben de democraten tot nu toe niet weten te overtuigen. En dus is de strategie aangepast; men probeert de publieke opinie te winnen om zo de democraten onder druk te zetten. Of dat lukt is de vraag. Hong Kong is sterk verdeeld. Ongeveer de helft wil dat het hervormingsvoorstel wordt aangenomen, maar een groter deel van de bevolking vindt ook dat de voorstellen niet ver genoeg gaan. Dus of de democraten echt zullen zwichten? Over een paar dagen zullen we het weten.

Dat onbegrijpelijke duits

Het is treurig, of misschien ook wel niet. Een maand of vier hebben we de weblog in de lucht, en welgeteld één reactie. Magertjes, maar altijd nog meer dan het gemiddelde wetenschappelijke artikel waar mijn naam boven staat. De reactie is van Terence (zie Op bezoek bij de Tang-clan). Hij vindt onze weblog geweldig, snapt weliswaar niets van ons duits, maar het ziet er klaarblijkelijk fraai uit. Thanks Terence!

Terence heeft ook een weblog, Yuhino. (klik hier voor een bezoekje). Ik weet niet zeker of Terence Hongkongnees is. Maar één obsessie heeft hij wel gemeen met de Hongkongnezen: eten en drinken. Terence eet vaak buiten te deur, heel gewoon in Hong Kong, en maakt van elk gerecht een foto, en die komt dan op zijn weblog. Zeldzamer is zijn liefde voor wijn. Hongkongnezen zijn geen grote drinkers, en wijn is erg duur. De minister van Financiën houdt de importbelasting op wijn hoog. Dat lijkt gek, hij is zelf wijnimporteur, maar misschien zorgt het voor niet al te veel competitie. Terence lijkt in een elk geval een echte liefhebber.

Kriskras door de stad

Aan het eind van de middag pakten we de bus naar Causeway Bay, een van de druktse winkelgebieden in Hong Kong. Sofie moest nodig nieuwe schoenen. De bus ging door Wan Chai, waar de WHO-onderhandelingen plaatsvinden. Er was een demonstratie, niets bijzonders. Demonstraties waren er de hele week. Relatief rustig, het zijn vooral de Zuid-Koreaanse boeren die zich roeren. De bus reed ongehinderd door. We kochten schoenen, en aten in een dai pai dong, een typisch Hongkongnees eethuis, een moderne versie dat wel. Heerlijke noodle soepen, met wat rijst en kip. En laih chah, warme thee met melk. En toen, op naar huis.

Dat viel tegen. Er was geen verkeer, en de bushalte was tijdelijk opgeheven. Een helikopter cirkelde rond. Vanwege een demonstratie waarschijnlijk, hoewel er niets te zien was. We waren behoorlijk ver van het conventie-centrum. We liepen met de busroute mee: eerst een stukje in de richting van het conventie-centrum en toen er vandaan. Onderweg stuitten we op heel cordon agenten met schild, helm en gummiknuppels in de aanslag, maar er was weinig echt gaande. Enkele winkels waren gesloten en anderen hadden de rolluiken half naar beneden. Geen demonstrant te zien.
We liepen door. Verkeer was er nauwelijks, de wijk leek afgesloten. De laatste bushalte voor de tunnel naar huis bood weinig hoop. Veel mensen, maar geen bussen. Ook geen taxi’s. Op naar Happy Valley dan maar, nog verder van Wan Chai en het conventie-centrum. De situatie was er niet beter. Veel mensen op straat lopend vanuit Causeway Bay, en amper verkeer. Weinig taxi’s, en zeker geen lege. En de paar taxi’s die leeg waren namen geen passagiers mee. We liepen verder en troffen na een uur een bus richting Central. Die bracht ons naar de andere kant van het centrum en Wan Chai. Ook daar bijna alleen voetgangers, overvolle bussen en geen taxi’s. Een bus had plaats. We stapten in, maar halverwege stonden Marijke en ik weer op straat; het plassen kon niet langer wachten. Eindelijk een taxi, en een file. Onderweg zagen we Carianne en Sofie bij een bushalte. Ik riep. Tussen de filerijdende auto’s door renden ze naar onze taxi. Na tweeënhalf uur waren we thuis, waar we normaal een minuut of twintig over doen.

Tv en krant spreken van hooguit duizend demonstranten. De rellen waren hevig, met traangas, maar op een klein gebied. Het escaleerde vlak nadat we in het centrum waren aangekomen. Vanaf dat moment kon niemand er meer in of uit. Een drakonische maatregel. Tienduizenden mensen zwierven net als wij urenlang kriskras door de stad. Opvallend genoeg was er geen onvertogen woord, de mensen accepteerden het gelaten en van agressie was al helemaal geen sprake.

Vanochtend bekeken we de South China Morning Post met Sofie’s vergrootglas. Op een van de foto’s met de politie dwars over straat staan wij. Zo groot als een speldenknop.

It's a Hong Kong Christmas

En eindelijk was het dan Marijke's beurt. Kerstliedjes zingen met de andere kindjes van Giant Panda. Alle klassiekers stonden op het repertoire Silent Night, I wish you a merry Christmas, en natuurlijk Jingle bell rock. Een beetje verlegen werd Marijke er wel van, van al die mama's en papa's en helpers, maar het dansje ging perfect. Apetrots was Marijke. En nu, nu weet Marijke van geen ophouden meer. Een avondvullende voorstelling is het, en een stuk luider dan vanochtend! Het filmpje heeft Marijke zelf uitgekozen. De goede luisteraar hoort Jingle bell rock.

Op bezoek bij de Tang-clan

Hong Kong kent maar weinig plekken met een echt lange historie. Het beeld van de geschiedenis is daarom al snel dat van de Engelse koloniale tijd, maar da's een tijdspanne van nog geen 150 jaar. Daarvoor was Hong Kong natuurlijk gewoon China. En dat is het mooie van die paar eeuwenoude plekken. Het laat precies dat zien, dat Hong Kong een Chinese geschiedenis heeft.

Gisteren waren we dus opnieuw naar de New Territories, want daar is het te doen als het om het cultureel erfgoed gaat. Ping Shan heette de eindbestemming. Een klein dorpje met uitsluitend laagbouw, vlak naast tientallen torenflats aan de rand van Yuen Long. Ping Shan was vanaf de twaalfde eeuw de thuisbasis van de Tang-clan. Een van de vijf rijke clans in de New Territories. In Ping Shan vind je nu nog Sheung Cheung Wai, een ommuurd dorpje waar alleen leden van de Tang-familie mochten wonen. En een Ancestor Hall waar de clan haar voorouderen herdacht, en de dorpspolitiek regelde. Verder offerplaatsen, tempeltjes, en de Kun Ting Study Hall. De Tang-clan was namelijk rijk, maar wilde meer, vooral macht en sociale prestige. En in het keizerlijke China kreeg je dat met het afleggen van Staatsexamens, want alleen dan was er de mogelijkheid om als ambtenaar voor de keizer te dienen. In een studiehuis bereiden jonge leden van de Tang-clan zich voor op het Staatexamens. Pronkstuk van Ping Shan is echter de Tsui Sing Lau Pagoda. De enige pagoda in Hong Kong. Het drie-lagige torentje is gebouwd om de fung shui in de omgeving te verbeteren. Het verjaagt de kwade geesten, en staat borg voor succes tijdens de Staatsexamens.

Nadat we gezien hadden wat er te zien was, zijn we een Cantonese restaurant binnengelopen. Engels spraken ze daar niet, en mijn Cantonees was volstekt ontoereikend, zelfs een simpele wonton dumpling kreeg ik niet besteld. Maar we kregen een lunch op tafel, die we naar binnen wisten te slurpen. Daarna een paar kilometer verderop naar Kam Tin. Daar was het van het zelfde laken en pak. Een ommuurd dorp, een studiehuis enzovoort. En een prachtige 400 jaar oude Banyan-boom. Ooit stond er een huis, maar die is door de Banyan inmiddels verzwolgen.

De stad vandaag

Carianne werkt aan haar proefschrift, dus gingen Sofie, Marijke en ik de stad in. Hong Kong Park en een straatfestival in Soho was het plan. Omdat de busroute was aangepast vanwege het WHO-overleg kwamen we eerst in Central vlak bij Santa's Town terecht. Santa's Town is een plein vol met kitschige bouwsels, zoals de hut van Santa Claus, kerstbomen, of beter kersttorens, een heuse kerststal en wensbomen. Daar kun je een kaartje met je naam en een wens in hangen. We waren snel uitgekeken, en namen de dubbeldekker tram (deng deng in het Cantonees) naar Hong Kong Park. Na de tram, lopend door een luxueuze shopping mall in Weense kerstsfeer, en dan Hong Kong Park.
In het park heel veel nog lang niet getrouwde, bijna getrouwde en pasgetrouwde stellen. Hong Kong Park lijkt gemaakt voor bruidsfoto's. Dat begint in Hong Kong al een paar maanden voor de bruiloft: foto's in bruidsjurk en -pak voor de uitnodigingen. En dan de trouwerij zelf, dat kan in de Cotton Drive Mariage Registry midden in het Hong Kong Park. Vooral op zaterdagen is het lopende band werk bij de Registry. Na het haih a (Ja!) is er natuurlijk een fotosessie in het Park.

Na de lunch in het Park gingen we op weg naar het straatfestival. Weer met de deng deng, en daarna de Escalator, een lange roltrap die midden in de stad de heuvel op gaat. Halverwege stuitten we op een demonstratie. Een protest tegen de slachtingen die de communistische partij in China heeft aangericht (zie De Voorzitter, een moordenaar in het september 2005 archief), want het is vandaag de Internationale Dag voor de Rechten van de Mens. Het gaat er rustig aan toe. Er zijn drumbands, en vooral veel spandoeken, bijna meer dan deelnemers. Toch liepen er zeker een paar honderd mensen mee.

Het festival was een teleurstelling, niet veel meer dan een groot pizzeria terras op straat. Terug dus naar Hong Kong Park. De taxi deze keer. Daar hebben we zeker nog een uur of twee rondgehangen, het langst in de speeltuin. en toen was het op naar huis.

Zelfs geen vage bewoordingen

Even ging het gerucht dat Beijing in heel vage bewoordingen zou laten weten dat algemene verkiezingen in 2017 mogelijk zijn. De democraten zouden dan wel voor het hervormingsvoorstel van Chief Executive Tsang moeten stemmen. Dezelfde dag nog werd het gerucht door de regeringen in Beijing en Hong Kong ontkend. Een tijdspad of zelfs maar een roadmap voor een tijdspad is niet aan de orde. De impasse is compleet. Met nog twee weken te gaan tot de stemming in het parlement, beschuldigt iedereen iedereen. Een doorbraak zit er niet in. Bovendien, Tsang en zijn regering zijn de komende week druk met de wereldhandelspolitiek. De WHO komt naar Hong Kong. Ook daar een impasse die Tsang niet zal weten te doorbreken. De meeste Hongkongnezen kan het weinig schelen: maar dat de bij het WHO-overleg horende anti-globalisering demonstraties en mogelijk zelfs rellen zouden kunnen leiden tot sluiting van enkele shopping malls? Dat zou pas echt wat zijn!!

Sofie op de bühne

Sinterklaas komt wel degelijk in Hong Kong, in een soort van speedboot. Wij waren er niet bij, teveel Nederlanders. Bovendien, Sofie en Marijke hebben er niet naar getaand. Ze hebben het Sinterklaas Journaal gezien en eigen gemaakte pepernoten gegeten (niet weg te krijgen overigens), maar nee hoor. Santa Claus, daar draait het om in Hong Kong. De stad is al een week of drie versierd, en ook op de scholen is aan kerst geen ontkomen meer.

Het (voorlopig) hoogtepunt was het koor van de meer dan honderd eerste klassers op Kennedy school. Twee weken hadden ze er fanatiek voor geoefend, met gisteren de generale, en vandaag dan eindelijk het optreden voor zeker tweehonderd mama's, papa's en helpers. Een volle bak. De kinderen waren verkleed als Santa Claus, Rudolf en Ralf de rendieren, of zoals Sofie, als miss Santa Claus. Sofie vond het prachtig. Ze had tijdens het oefenen zelfs zo haar best gedaan dat ze een Kennedy Star verdiende. (Het blijft een Engelse school. Dus voor goede prestaties krijgen de kinderen een beloning, de Kennedy Star. Tijdens de wekelijkse Assembly volgt dan een daverend applaus van alle andere eerste en tweede klassers. Mij lijkt het een gruwel, maar Sofie is er elke keer maar wat trots op). Naast natuurlijk zingen, gebaren en maniertjes, moest Sofie ook twee regels uit het Santa Claus verhaal opzeggen: "He sat himself upon the ground, and let out a great big fart". Je kan haar er midden in de nacht voor wakker maken! Het optreden ging geweldig. Sofie genoot er met volle teugen van, en wij ook. (Klik op het filmpje voor een indruk. Het wiebelt een beetje, maar ja, met Marijke op de nek is het lastig de camera goed stilhouden.) Volgende week moeten we op herhaling, maar dan is het Marijke's beurt. Ze humt de liedjes al een paar weken.

Na de mars

Over de aantallen wordt geruzieëd, het waarschijnlijkst lijkt zo'n honderdduizend mensen, maar voor- en tegenstanders van de protestmars zijn het eens dat de opkomst enorm was. De economie gaat goed, Chief Executive Tsang is populair, en toch een grote opkomst. Dat maakt duidelijk dat Hong Kong algemene verkiezingen wil, en vooral dat de mensen willen weten wanneer. Meest opvallende deelnemer was Anson Chan Fang On-sang, de voormalige Chief Secretary van Hong Kong. De tweede vrouw (in het geval van Chan) van Hong Kong, een positie die Tsang ook bekleedde voor hij Chief Executive werd. Een opsteker voor de pro-democraten.
Na de demonstratie had Chief Executive Tsang weinig te bieden. Hij zei de wens voor algemene verkiezingen met de demonstranten te delen. Ook zei hij zijn hervormingsplannen door te willen zetten, maar, en dat is nieuw, er was mogelijk ruimte voor aanpassingen. Wat dat precies inhoud is afwachten.

Ook Beijing herhaalt zijn standpunt. Een tijdspad voor algemene verkiezingen is in nu niet mogelijk en ontwettelijk. Wanneer dan wel blijft onduidelijk. Het moet allemaal stapje voor stapje. Eigenlijk doet Beijing zijn best de demonstratie verzwijgen. Neem China Daily, de officiële spreekbuis van de communisten. Die heeft een Hong Kong-editie op internet (klik hier). Daar wordt de demonstratie van gisteren niet gemeld, alsof het niet heeft plaatsgevonden. Of zou het simpelweg een dag overslaan? Er staat wel een verslag over het gesprek tussen Mr Qiao en de pro-democraten afgelopen vrijdag. China Daily is geen uitzondering, nieuwsagentschap Xinhua wel. Die meldt dat een aantal ('some') Hongkongnezen deelnam aan een demonstratie om ongenoegen te uiten over voorstellen betreffende politieke hervormingen. Volgens Xinhua veroorzaakte de demonstratie een verkeersopstopping. Over en uit. Rare jongens toch, die communisten.

[bron foto: www.imisshongkong.com]

Op zondag naar Hoi Ha

De eerste schattingen lopen uiteen van 50.000 tot 100.000 demonstranten. Een behoorlijk aantal, maar misschien toch iets minder dan verwacht.

Een koude dag was het. Nog geen twintig graden, in de loop van de week gaat het zelfs naar vijftien. Een deel van de mensen zal de handschoenen weer aan doen. De koele wind uit het noorden zorgt ook voor een stuk helderder zicht. Heerlijk om te wandelen dus. Vandaag bij Hoi Ha, in het uiterste noord-oosten van Hong Kong. Heuvelachtig terrein langs de kust. In het water zitten koralen, maar wandelend zie je daar natuurlijk niets van. Je moet dan het water op, of beter nog, in. Het country park bij Hoi Ha is redelijk ongeschonden. De enige zicht vervuiler is een witte bunker op palen van het Wereld Natuurfonds betaald door de Jockey Club, wie anders. Er is een boot met glazen bodem om de koralen te bekijken, maar voor publiek is het allemaal niet toegankelijk.

Het is ook droog weer. De laatste regen was alweer begin oktober. Op weg naar huis reed ons een aantal brandweerauto's tegemoet. Later zagen we bij Sai Kung de brandende heuvels.

Lopen in het zwart

Nu de demonstratie voor algemene verkiezingen rap dichterbij komt, het is morgen, lijkt Hong Kong een beetje zenuwachtig te worden. Volgens de kranten tenminste. Op mijn werk is het verontrustend stil, en ook in de buurt heb ik niet meer dan twee spandoeken gezien. Ook op internet is er niet gek veel, en uitsluitend in het Cantonees. Het enige dat ik ervan begrijp is de 4.12 poster met de oproep mee te lopen, in het zwart gekleed. Het symbool is dat van de gekooide democratie. Maar verder?

Hoe zat het ook al weer? De Hongkongneze regering heeft een voorstel ingediend voor politieke hervormingen (zie Een lange zomer in het Oktober 2005 archief). De democraten vinden het een voorstel van niks. Het is geen concrete stap in de richting van algemene verkiezingen voor de Chief Executive en het parlement. Zelfs een tijdspad ontbreekt. En dus hebben de democraten een protestmars georganiseerd om de regering onder druk te zetten het voorstel aan te passen. De regering (als zij al wil) lijkt geen enkele speelruimte te krijgen van Beijing. Dus valt er niets uit te onderhandelen voor de democraten. Zij hebben op hun beurt aangeven het voorstel dan weg te zullen stemmen. Ze hebben geen meerderheid in het parlement, maar voor constitutionele hervormingen is 60% van de stemmen noodzakelijk. Die krijgt de regering niet zonder de steun van de democraten.

De laatste weken lijkt het erop dat de opkomst morgen best eens aanzienlijk kan zijn. Honderduizend mensen wordt niet uitgesloten. En dus wordt men zenuwachtig. De tycoons, als representanten van de zakenwereld die met algemene verkiezingen veel macht en voorrechten denken te verliezen, roeren zich met grote advertenties in de lokale Chinese kranten. Een te snelle democratisering zou grote economische schade brengen. Stanley Ho beweert dat de onroerendgoed prijzen minimaal 20% zullen dalen. Een andere riep dat de protesten op het Tianammen Square in 1989 de democratische beweging weinig goeds heeft gedaan, en dat de demonstratie morgen dus heel onverstandig is. Beijing roert zich ook, en roept op tot harmonie. Een protestmars is niet goed voor Hong Kong, aldus Beijing dreigend. Tegelijkertijd maakt ze duidelijk dat verdergaande hervormingen er nu niet inzitten. Mr Qiao, de hoogste communistische pief die Hong Kong in zijn portefeuille heeft (zie Mr. Qiao spreekt), sprak gisteren met een klein aantal democraten. Aan duidelijkheid geen gebrek; hij sloot opnieuw een tijdspad uit. En dan was er donderdag de plotse onderbreking van de programma’s op lokale televisiezenders. Een unicum voor Hong Kong. Chief Executive Tsang had een boodschap voor Hong Kong (Klik hier en er start een filmpje met de toespraak van de gevlinderstrikte Tsang. Ik versta daar niks van. Het gaat dan verder met een reeks democraten die oproepen mee te lopen op 4 december. Dat kan ik deels verstaan (jaha!)). Tsang zegt algemene verkiezingen na te streven, en ziet zijn voorstel als een stap in die richting. Afwijzen zou daarom ernstige gevolgen hebben voor Hong Kong. Volgens de democraten een dreigement dat averrechts zal werken, net als de uitspraken gisteren van Mr Qiao. Het zal de opkomst morgen alleen maar vergroten, hopen ze.

Ik weet niet of we gaan. Zwarte t-shirts hebben we, maar demonstraties met een hoge opkomst die verplaatsen zich tergend langzaam. En dat is niet de leukste manier om een zondag met Sofie en Marijke door te brengen.