Mickey in Hong Kong

Disneyland vierde maandag feestelijk de opening van haar eerste pretpark in China, met Hong Kong als vestigingsplaats. Niets vreemds, zo’n symbool van kapitalisme in een kapitalistische stad, zo lijkt het. Toen toenmalig Chief executive van Hong Kong, Tung Chee-hwa, in 1999 de deal sloot met Disney, barstte echter onmiddellijk de discussie los. De stad, die nog maar twee jaar met China herenigd was, zat midden in een dramatische economische recessie. Hongkongnezen worstelden met hun identiteit en hun nieuwe verhouding tot China. In plaats van zich tot China te wenden voor hulp, kondigde Tung en zijn regering het Amerikaanse culturele icoon Mickey Mouse aan als grote redder. Scepsis overheerste. Zes jaar later is het park met veel bombari geopend. Communistenhater Walt Disney zou raar opgekeken hebben van een opening van een van zijn droomwerelden, bijgewoond door een vooraanstaand communist. Begeleid door Mickey, Goofy en Donald Duck, liep vice-president van China Zeng Qinghong door de hoofdstraat van het park naar het lint dat hij met de baas van Hong Kong, Donald Tsang, door zou knippen. Zolang er geld aan valt te verdienen, hebben de huidige Chinese leiders geen enkel probleem met de omarming van Amerikaanse cultuur. Nu maar hopen dat het geld inderdaad binnen gaat stromen. Het bestuur van Hong Kong investeerde maar liefst 23 miljard HKdollar (ongeveer 2,3 miljard Euro) in dit project. Het nam daarmee ruim 80% procent van de ontwikkelingskosten op zich.

De opening van Disneyland houdt Hong Kong behoorlijk bezig. Sinds we hier wonen is er geen dag voorbij gegaan zonder een krantenartikel over Mickey en zijn vrienden. De afgelopen maanden kwamen steeds meer schandalen aan het licht. Vooral milieuactivisten lieten van zich horen. Voor de aanleg van het park is land aangeplempt in zee. De winning van het benodigde zand resulteerde in de dood van ruim zes en een half miljoen vissen in de viskwekerijen van Ma Wan en Cheung Sha Wan. De overheid taste diep in de buidel om de viskwekers tegemoet te komen. Het zand is vervolgens gestort op een plaats waar sporen zijn gevonden uit de Tang Dynastie, die nu voorgoed verloren zijn. Wilde honden, die de bouwers van de droomwereld gebruikten voor de bewaking van de bouwput, werden vermoord toen zij niet langer nodig waren. Het schitterende vuurwerk dat iedere avond om negen uur de lucht in gaat, zou zorgen voor geluidshinder en de beruchte luchtvervuiling in Hong Kong verergeren. Sinds de eerste bezoekers het park hebben ervaren, overheersen klachten over te lange wachttijden en slechte dienstverlening.

Disneyland Hong Kong is een beetje anders dan de andere Disneylanden. De parkontwikkelaars hebben hun best gedaan om rekening te houden met de Chinese cultuur. Zo zijn er Chinese restaurants en kunnen Hongkongnezen hun magen gewoon vullen met de populaire dim sum. Aanwijzingen van Feng Shui meesters over de inrichting van het park en het moment van opening zijn ter harte genomen. Op één punt heeft de sprookjesgigant moeten toegeven te ver te zijn meegegaan met de lokale voorkeuren. De haaievinnensoep, onmisbaar bij een feestelijke Chinese maaltijd en verfoeid om de brute wijze waarop de vinnen van de haaien worden verkregen, heeft het pretpark onder druk van milieuactivisten van zijn menukaart gehaald.

Ondanks Disney’s grondige voorbereiding en verdieping in de lokale cultuur, verloopt het allemaal nog niet soepeltjes. De eetgelegenheden bleken na een aantal testdagen ontoereikend. Net als Amerikanen zijn Chinezen dol op fast food, ze eten het alleen niet snel. Als ze een dag op stap gaan, nemen ze ruim de tijd voor de lunch. Ze willen aan een tafel zitten in een zaal met airconditioning en zitten daar minstens een uur. Ze zijn wars van de Westerse graascultuur en besluiten massaal op hetzelfde moment dat het etenstijd is. Gevolg: voor veel bezoekers was er voor de lunch geen vrije tafel te vinden. En een Chinees zonder eten is niet gelukkig.