Sunday, September 04, 2005

Het feest van de hongerige geesten

Twee weken geleden opende de hellepoort. Het was de zevende maan van het Chinese Jaar. Hongerige geesten daalden af naar de aarde op zoek naar voedsel. Een periode van tegenspoed begint. Dus offeren Chinezen helle-geld (nep bankbiljetten), kleurige levensgrootte papieren poppen, en papieren flatscreens, auto's, mobiele telefoons etc. Het idee is dat luxe de geesten rustig stemt. Ook het offeren van voedsel, zoals geroosterde speenvarkens en fruit, is bedoeld om de hongerige geesten op afstand te houden.

Voor veel verenigingen is het het moment voor liefdadigheid. Het uitdelen van rijst aan de armen is de meest in het oogspringende. Een traditie die bestaat sinds de jaren twintig of dertig van de vorige eeuw. Het is een soort van symbolisch offer aan de geesten. Dit jaar waren er ongeveer 60 van die acties. Behalve rijst wordt er vaak ander voedsel, zoals groente, uitgedeeld. De uitdelingen trekken duizenden mensen, meestal bejaarden. Een bizarre gebeurtenis in een rijke stad als Hong Kong. Mensen staan soms een nacht en een dag lang in de rij voor een flinke zak rijst ter waarde van ongeveer 4 euro. En dat in de brandende Hong Kong-zon, met temparaturen ver in de dertig graden. Het zijn regelmatig chaotische taferelen, en handgemeen tussen de oudjes is geen uitzondering. Het plekje in de lange rij wordt ten koste van alles veilig gesteld. En als uiteindelijk de hekken openen dan ontstaat een enorme trek- en duwpartij. Iedereen wil als eerste een zak rijst bemachtigen. Het is niet verwonderlijk dat de krant bijna dagelijks bericht over gewonden. Vrijdag overleed er zelfs een 82-jarige vrouw. Mogelijk door oververmoeidheid in combinatie met uitdroging was de vrouw gevallen, buiten bewustzijn geraakt en later in het ziekenhuis overleden. Een dag later stonden er opnieuw 6000 mensen, in meerderheid bejaarden, in de verzengende hitte op een zak rijst te wachten.
Wat brengt deze mensen er toe uren lang te wachten op een zak rijst? Pure armoede lijkt het meest logische antwoord. Maar is dat wel zo? De verschillen in rijkdom zijn hier weliswaar gigantisch; er wonen nog steeds mensen opeengepakt in kleine apartementen. Op de foto zie je bijvoorbeeld Shek Kip Mei. Begin jaren vijftig was dit de eerste sociale woningbouw in Hong Kong. Een-kamer apartmenten van maar een paar vierkante meter groot, zonder inpandig toilet en badkamer, waar meerdere gezinnen woonden. De huidige bewoners zijn bijna uitsluitend bejaarden. Het zijn misschien deze mensen die naar de uidelingen gaan. Maar geen geld voor rijst lijkt toch wel een beetje onwaarschijnlijk. In de discussies naar aanleiding van de chaos noemt niemand het te gek voor woorden dat mensen voor voedsel afhankelijk zouden zijn van de uitdelingen. Het kan zijn dat dat in Hong Kong irrelevant is (dat valt niet helemaal uit te sluiten), maar de afwezigheid van deze constatering betekent denk ik dat niemand vanwege honger in de rij staat. Waarom dan wel? De oudjes hebben het zeker niet echt breed en zijn vaak afhankelijk van hun kinderen (een vrouw zegt dat ze maar 60 euro per maand van haar zoon krijgt en dat dat niet genoeg is). Gratis rijst laat je dan niet aan je neus voorbij gaan. Maar bittere noodzaak lijkt toch wat anders. Misschien is dat zo voor een enkeling, maar zeker niet voor iedereen (of hoop ik dat alleen maar?). Gewoonte (of traditie) en verveling lijken net zo belangrijk. Luister maar wat de dochter van de overleden vrouw vertelt over haar moeder: "Other old women in her neigbourhood often go to these events. She [de moeder] said as they had all gone there, it was good to join them to kill time since it is a long day and she could become very bored. The day before, she phoned us to say she would get the rice but we asked her not to go as the weather was really hot in the past two days. She told us she would look after herself. She would not run like others do and if there were too many people, she would come back. It is difficult to make an old person listen to you". Hoe het ook zij, de rijstuitdelingen zijn gestopt. Na twee weken zijn de hongerige geesten weer teruggekeerd naar hun stekje in de hel.

0 Comments:

Post a Comment

<< Home