China V: Eten

Eten is in China van het allergrootste belang. In Hong Kong is dat niet anders overigens. Begroet je iemand met 'hoe gaat het' of 'hallo' dan zeg je in het Manderijn chir-fun ler ma (Cantonees: sik joh faan mei a). Letterlijk vertaald vraag je dan of iemand al gegeten heeft. Je zou verwachten dat het eten dan lekker is, toch? Maar over het eten in Hong Kong zijn we niet echt enthousiast. Het is een beetje smakeloos -kruiden worden vrijwel niet gebruikt-, het is vaak sponzig of taai, en ik ben nog steeds geen groot fan van vis. Het eten in het mainland was daarom een aangename verrassing. Er worden vaak knoflook en chilipepers gebruikt (in een slechte keuken soms een beetje te scheutig), het vlees is redelijk mager, en er is over het algemeen veel groente. Natuurlijk is er wel verschil in kwaliteit. Het best was dat te merken aan een (traditionele?) maaltijd met blokjes kip, cashewnoten, paprika, selderij, gember en chili. De gidsen brachten ons meestal naar een soort van gaarkeukens -vaak met een mega-souvenirwinkel- waar alleen grote groepen toeristen aten. Een soort Chinese Van der Valk, weliswaar zonder appelmoes maar met een gratis tweede kopje thee (die je moet drinken zoals je spaghetti slurpt). Het laat zich raden dat in dit soort gelegenheden de kipblokjes bijna niet als zodanig te herkennen waren, en dat chili of zout overheersten. Nee, dan waren de kleinere restaurants waar ook de lokale bevolking at vaak veel spannender, en beter (De foto laat een overigens een 'straatrestaurant' zien. Die hebben we niet geprobeerd.) Spannend omdat ons Chinees en het Engels van de serveerders beide volstrekt ontoereikend zijn om met elkaar te kunnen communiceren. Chinezen grijpen gelukkig elke kans om een beetje Engels te spreken, en er is bijna altijd wel iemand die wil helpen. Anders is het gewoon wijzen. Zo hebben we een soort van gourmet gegeten, waarbij het eten op tafel bereid wordt, een hot-pot (fondu), en in de moslimwijk van Xi'an een heerlijk vleesgerecht met wentelteefjes. Sofie deed erg haar best en heeft bijna alles geproefd. Dumplings (vlees in deeg, het lijkt een beetje op raviolli) waren en blijven haar favoriet. Marijke had het een stuk moeilijker en heeft behoorlijk slecht gegeten. Soms alleen maar een paar lepeltjes rijst, hoewel een soort bergpasta met tomatensaus soms in de smaak viel.

Chinezen eten drie keer op een dag warm, en onze lunches waren dan ook vaak gelijk aan de avondmaaltijd, uitgezonderd een hele vieze kipburger van Kentucky Fried Chicken (McDonalds zijn we maar een keer geweest toen Sofie en Marijke mochten kiezen: treurig, niet?). Ook het ontbijt is gewoonlijk warm met rijst en allerlei vlees etc. We zijn te zeer gehecht aan ons boterhammetje, en hebben dus nooit echt Chinees ontbeten. Dat betekende zo nu en dan een ontbijt dat bestond uit een geroosterde boterham met boter ('we smelten de boter!') en een kopje gekookte koffie.

Afgezien van wat diarree-achtige poep in de ochtend hebben onze magen al dit eten goed doorstaan. Het smaakte meestal prima, en over het algemeen waren restaurant, borden en chopsticks redelijk schoon. Of de kwaliteit van het voedsel ook goed was is moeilijk te zeggen. In China bekommert men zich nu eenmaal meer om het geld dan om de gezondheid van de consument. Dat er problemen moeten zijn laat het nieuws in Hong Kong van de laatste week zien. Het wordt beheerst door een mysterieuze varkensziekte, gif in groenten en kankerverwekkende stoffen in vis, allemaal voedsel geimporteerd uit China (net als eerder de vogelpest). Deskundigen in Hong Kong vragen om een importverbod, maar politiek blijkt dit onhaalbaar. De overheid van Hong Kong zou Beijing daarmee voor het hoofd stoten. Bovendien, de Chief Executive wordt feitelijk aangewezen en afgerekend door Beijing en niet door de bevolking van Hong Kong. En zo blijft het waarschijnlijk aanmodderen met de voedselkwaliteit hier. Voordeel is dat het in Hong Kong tenminste voorpagina nieuws is. In China zullen de meesten het nooit te horen krijgen, en ik vrees dat het daar dan ook allemaal gewoon in de pan terecht komt.